Jan Hendrik is bij Elan werkzaam als maatschappelijk werker. Op de website is hij aangeduid als ‘generalist sociaal werk’. Sinds hij in 2005 stage liep bij Elan heeft hij de voortrekkersrol blended werken op zich genomen. ‘Elan was toen al gestart met internethulpverlening. Via www.ikzoekchristelijkehulp.nl bemande Elan een berichtenbox waar cliënten een dialoog konden starten met een hulpverlener. Het had indertijd niet veel om het lijf, maar wel de gedachte dat we ook online iets wilden betekenen.
Mijn bestuurder Ad was toen ook mijn stagebegeleider. Hij is vanaf de start al positief over online hulp verlenen, we pakten het daarom vanaf het begin samen op. Toen liepen we op de troepen vooruit, maar als kleine organisatie heb je geen slagkracht. We wilden het graag, maar wisten niet goed hoe dit te organiseren. Een afstudeerproject van studenten had ook niet het gewenste resultaat: ICT’ers spreken een andere taal dan mensen in het sociaal domein. Toen hebben we de markt verkend en gekeken wat er allemaal mogelijk was. We kwamen terecht bij een leverancier van registratiesoftware voor onze branche. Zij werkten ook met een bepaalde vorm van internethulpverlening, zei men. In de praktijk bleek dat tegen te vallen. Daarom zijn we na een jaar of vijf overgestapt op een ander registratiesysteem en kwamen we uit bij AdSysCo. Ik ben zelf helemaal niet van schermen en computers. Ik wil het liefst met mensen in gesprek. Daarom vind ik het wel een grappige speling van het lot dat ik juist de kartrekker ben van digitaal sociaal werk binnen onze organisatie.’
‘Ik wil best de kartrekker zijn, maar wil wel dat digitalisering van ons allemaal is’
Elan is op zoek naar een mooi pakket dat voor klanten én medewerkers fijn is om mee te werken. ‘Door deel te nemen aan de Kopgroep ontwikkelen we meer slagkracht.’ Jan Hendrik ziet digitaal werken niet als vervanging. Het is een aanvulling. We zijn gestart met het team Sociaal Werk. Dit team bestaat uit zeven mensen. Onze strategie is klein beginnen en uitbreiden.
De kracht van Elan is dat we gewend zijn buiten de kaders te denken. We doen altijd wat goed is voor de burger. Dit betekent ook dat we hier eigenwijze mensen hebben werken. Dat is erg leuk. Je vindt elkaar altijd wel op bepaalde thema’s. De teams zijn divers, naast creatieve denkers hebben we ook gestructureerde types. Maar het zijn allemaal mensen die durven na te denken. Als Blended hulpverlening binnen ons team Sociaal Werk loopt, rollen we het binnen de organisaties breder uit, ook bij de andere teams. Maar er was ook wel enige weerstand.
In eerste instantie dacht ik dat we best goed waren voorgesorteerd, maar toen het in de praktijk echt ging gebeuren kraakten mijn collega’s best wat kritische noten. ‘Laat eerst maar eens zien.’ ‘Waarom zou ik mijn werkwijze veranderen?’ ‘Is het Jan Hendrik zijn feestje met Ad? (bestuurder, red.) Of van ons allemaal?’ Hier heb ik het heel duidelijk met het team over gehad. Ik wil best de kartrekker zijn, maar wil wel dat dit van ons allemaal is. Ik ben ook gewoon een collega. Ik vind het niet erg dat er kritisch naar gekeken wordt. Dat doe ik zelf ook. Maar als je iets wilt bereiken, moet je ergens beginnen zelfs als je nog niet weet hoe het eruit gaat zien. Je hebt eigenlijk nog geen goed voorbeeld hoe het gaat worden maar wilt wel van tevoren zien hoe het werkt, dan kan je ermee aan de slag. Er leefden veel vragen. ‘Hoe ziet het eruit?’ ‘Hoe log je in?’ Ik log in op het dossier en dan?’ We hadden wel Welzijn Waard, een fictief prototype maar het bleef lastig een voorstelling te maken.
De weerstand zat op het stuk: ‘We willen wel iets doen, maar zolang ik niet weet hoe het eruit zal zien, waarom zou ik er dan mee gaan werken?’. Of ‘Eigenlijk vind ik dat ik al druk genoeg ben.’ Ook merken we dat collega’s denken: hoe deel ik dit dan in? Echt praktisch, zeg maar. ‘Dan moet ik dus ook dat stuk in de gaten houden’. ‘Wat vraagt het überhaupt van mij?’ Je moet die ruimte in je hoofd kunnen ervaren om hiermee bezig te zijn, dat begrijp ik wel.
We zijn zo klein, dat er eigenlijk geen early adapters zijn. We zochten naar een team waarvan de werksoort het beste aansluit. We kozen voor het team Sociaal Werk waarvoor we al een goede ingang hadden met Positieve Gezondheid en het online dossier.
Belangrijk is ook te beseffen bij zo’n introductie dat de gemiddelde medewerker er echt geen belang bij heeft om een nieuwe werkwijze te gaan gebruiken. Men wil gewoon wérken. Hup, aan de bak. Dus is het belangrijk dat we náást een goed werkend softwaresysteem óók de voordelen voor cliënt én werker scherp op ons netvlies krijgen. Zodat het van een ‘feestje voor Jan Hendrik’ een breder gedragen noodzaak voor onze doelgroep, medewerkers én opdrachtgevers wordt.
'De kracht van Elan is dat we gewend zijn buiten de kaders te denken’
Positieve Gezondheid staat sinds een paar maanden voor de klant op de website van Elan. We zijn hier heel positief over. We hebben een aantal meetinstrumenten naast elkaar gelegd om te vergelijken. Positieve Gezondheid helpt ons in het gesprek met de klant zelf. We hadden al een online dossier. Deze vragenlijst hebben we meteen toegevoegd en in ons werkproces geschreven en dat helpt heel erg: iedereen die nu op de wachtlijst van maatschappelijk werk komt, krijgt een mail met een link naar het online dossier, én een directe link om Positieve Gezondheid in te vullen voor aanvang van het eerste gesprek. Het leuke is dat er een grote respons op komt: 60-70%! Het verbaasde mij hoeveel er terugkwam. Ook van collega’s hoorde ik dit. Het spinnenweb pakt hiermee echt een breed spectrum. Ons team Systeem therapeutisch werken wil starten met de relatiemodule die we nu als pilot gebruiken.
'Het leuke is dat er echt een grote respons van klanten op Positieve Gezondheid komt, tussen de 60-70%’
Website: de website is afgezien van Positieve Gezondheid eenrichtingsverkeer. We hebben wel telefoonnummers en namen van het team op de website staan. Dit is handig, omdat je klant dan direct de juiste persoon kan benaderen. Je hebt ook nooit dat je je moet afvragen of je het nummer van een collega kunt doorgeven want het staat toch op de website.
Learning Stone: Sinds 2023 zijn we bezig met Learning Stone. Ik hou van intuïtief werken. Met Learning Stone gaat het niet vanzelf. Ik dien meerdere schijven te doorlopen om ergens te komen. Ik werk achttien uur per week als maatschappelijk werker en leid dit project, maar heb ook nog veel andere dingen te doen. Nu moet ik echt tijd inplannen om alles uit te zoeken. Bij sommige andere organisaties is projecten leiden hun enige taak, dat is anders.
We zijn nu bezig met het implementeren van de module Hoofdzaken. Deze bestaat uit een lange leerlijn die is samengesteld uit korte onderdelen. Het is een doorgaande leerlijn die aan de effectenmonitor gekoppeld is. De klant start met de effectenmonitor. Als de klant zich al bewust is van het probleem, kan hij starten met stap 3 bijvoorbeeld. Als hij zich niet bewust is van een probleem, kan hij beter bij stap 1 beginnen. Je kunt dus instromen op jouw niveau van de effectenmonitor en dan ga je vanuit je eigen niveau verder. Deze leerlijn is wel uitgebreider, wat prettig is, maar intensiever in gebruik. Er bestaan ook korte leerlijnen van bijvoorbeeld Gezondeboel op deelthema’s.
Ik wil graag in de praktijk bekijken hoe het een zich tot het ander verhoudt. Ik luister ook goed naar de ervaringen van andere organisaties. De komende maanden evalueren we hoe alles bij ons werkt. Het zou het mooiste zijn als alle organisaties hierin meegaan. Als wij de enige zijn heeft het geen zin, dan is het niet levensvatbaar. We gebruiken Learning Stone voor de lange leerlijn en oriënteren ons op Gezondeboel voor de korte leerlijnen.
Barneveld telt nog één welzijnsorganisatie; Welzijn Barneveld. De organisaties werken nauw met elkaar samen. Vanuit Elan trekt het maatschappelijk werk veel op met het opbouwwerk van Welzijn Barneveld. Ze hebben ook hetzelfde registratiesysteem. Andere organisaties gebruiken Positieve Gezondheid ook, zoals huisartspraktijken en Icare thuiszorg. Het is mooi dat er een instrument is dat door veel partijen gebruikt wordt waardoor je dezelfde taal gaat spreken over de disciplines heen. Zowel de maatschappelijk werkers als bewoners zijn positief over Positieve Gezondheid. Ook gemeenten zijn positief.
In de praktijk vind ik dat het dossier van de klant moet zijn. Het liefst zou ik de klant willen vragen: ‘Wat neem jij van het gesprek mee en wil je dit in het dossier opschrijven?’
De begroting ‘digitalisering’ is ingebed in de organisatie. Voordeel van een kleine organisatie is dat we elkaar snel spreken in de wandelgangen. Iedereen neemt elkaar mee in het verhaal. Wat moet er gedaan worden? Wat gaat het kosten en past dit nog in de begroting?
De kosten gaan altijd voor de baten uit. Eerst goed implementeren en de ruimte hiervoor nemen. En dit kost geld, energie en tijd. Met online werken willen we onze klanten iets meegeven waardoor ze tussendoor ook actief kunnen zijn. We zijn er druk mee aan het experimenteren. Zo kwam er bij een collega-instelling uit dat veel gesprekken door online werken gestructureerder verlopen. Ik ben benieuwd of dit bij ons ook zo uitpakt. Ik geloof er ook wel in dat als je een goed traject inzet waarbij je een stuk online doet dat je iemand misschien over drie jaar niet terugziet terwijl dit anders wel zo zou zijn.
Blended hulpverlening is ook een onderdeel van preventief werken omdat de burger vanaf de bank in de huiskamer zelf dingen kan doen waardoor de drempel naar begeleiding lager wordt. We gaan ervan uit dat mensen daardoor eerder op zoek gaan naar antwoorden voor hun vragen en mogelijk met kortere begeleidingstrajecten weer zelfstandig verder kunnen. Zo dragen we wat ons betreft bij aan het versterken van de sociale basis.’
Het kader is ‘we gaan blended aan de slag’. De vraag aan het team is: ‘hoe gaan we het inkleden?’
Positieve Gezondheid staat sinds een paar maanden op de website. Dit betekent een opgaande lijn, maar verder is het nog eenrichtingsverkeer. We willen meer online modules aanbieden zodat de digitalisering geen eenrichtingsverkeer blijft. We willen klanten ook meer bieden in de zin van huiswerk. De relatiemodule staat daarom ook in de pilot. Waar je eigenlijk naar op zoek bent, is enthousiasme bij je collega’s en intrinsieke motivatie door bijvoorbeeld een liefdestalentest in te brengen bij Systeem therapeutisch werk. Soms is het zoeken naar waar een collega zelf bij gebaat is. Iemand moet echt intrinsiek gemotiveerd zijn om anders te gaan werken. Dit kost tijd. Ik heb geleerd dat het soms beter is te vertragen om iedereen mee te krijgen. Dan ga je langzamer, maar uiteindelijk is het effectiever. Nu komt het team zelf ook in beweging. Ik heb echt gevraagd: ‘wat willen we’? Het kader is: we gaan blended aan de slag. De vraag aan het team is: hoe gaan we het inkleden?
Dit is het tweede interview in een reeks van vijf over “De implementatie van blended dienstverlening”. Het eerste interview was met aan-z uit Terneuzen. Deze zijn gemaakt door de leden van BIM (Blended Impact Makers), voorlopers in blended ofwel hybride sociaal werk.
Jan Hendrik is bij Elan werkzaam als maatschappelijk werker. Op de website is hij aangeduid als ‘generalist sociaal werk’. Sinds hij in 2005 stage liep bij Elan heeft hij de voortrekkersrol blended werken op zich genomen.
Bij organisatie aan-z in Terneuzen kijken ze anders naar hulpverlening. Digitaal sociaal werk is daar geen toekomstvisie meer, maar dagelijkse praktijk.
RegiCare van AdSysCo koppelt met Nedap Ons®! Een prachtige samenwerking om welzijn en zorg nog dichterbij elkaar te brengen.