Pharaon: enkele voorlopige conclusies

Begin 2020 startte, op initiatief van de Europese Commissie, het Pharaon-programma. Pharaon had als doel te onderzoeken in hoeverre digitale technologieën het leven van ouderen kunnen ondersteunen. In Pharaon participeert AdSysCo met het RegiCare-klantportaal. Een hogere kwaliteit van leven met digitale vondsten, daar gaat het om.

Het Pharaon-onderzoek wordt in de loop van 2024 afgerond. Het is dus te vroeg voor eindconclusies, maar enkele voorlopige conclusies zijn er wel. Dat blijkt uit een gesprek dat we hadden met Dr. Christiane Grünloh, senior onderzoeker bij RRD en verantwoordelijk voor een goed verloop van de zes Pharaon-pilots. Christiane is reeds lange tijd bezig met het onderzoek naar de acceptatie van technologische oplossingen in de zorg.  

In de pilots worden allerlei verschillende technologieën uitgeprobeerd variërend van sensoren die de veiligheid van mensen in de gaten houden tot verschillende vormen van beeldbellen via de TV. In sommige zorgorganisaties worden robots getest. In Nederland ligt het accent op de sociale contacten rondom de uitjes van de PlusBussen van het Nationaal Ouderenfonds. Het RegiCare-klantportaal ondersteunt deze sociale activiteiten met digitaal contact.  

Dr. Christiane Grünloh Pharaon
Dr. Christiane Grünloh

Net nadat Pharaon was gestart barstte de pandemie uit. “Dit risico was in geen enkel projectplan voorzien”, aldus Christiane, “Door de nieuwe maatregelen was de doelgroep, (kwetsbare) ouderen, in alle landen vrijwel direct onbereikbaar voor onze onderzoekers, tenminste fysiek, terwijl het onderzoek juist veel interactie met de doelgroep vereist.”  Uitstel was geen optie voor de EU, iedereen had zich immers gecommitteerd aan het programma. Daarnaast gaat het bij Pharaon ook om informatie en communicatie technologie, dus onderzoekers en ontwerpers zijn ook creatief om andere mogelijkheden te verkennen om met mensen in contact te komen.   

De kick-off meeting was nog wel live in Pisa, maar daarna speelde Pharaon zich twee jaar lang af tussen saaie beeldschermen. De werving van ouderen voor het onderzoek kwam wegens de pandemie moeizaam op gang. Al met al moet het Pharaon-onderzoek het doen met een beperkt aantal deelnemers en dat geldt voor alle pilots. Voor het kwantitatieve onderzoek geeft dit een uitdaging, waardoor ook meer ingezet is op kwalitatief onderzoek zoals interviews. “Natuurlijk is het vervelend, als we minder deelnemers hebben dan in het onderzoeksvoorstel beloofd. Maar dit is ook weer een kans om in de diepte te gaan. Waarom doen mensen wel of niet mee? Waar lopen ze tegen aan in hun dagelijks leven als ze met technologie moeten beginnen. Deze inzichten zijn super belangrijk”, zegt Christiane hierover. 

Ontwikkeling voor en met gebruikers

Mensen in de zorg en in welzijnswerk hadden ook heel veel werkdruk tijdens de pandemie en nauwelijks extra capaciteiten ter beschikking. Naast de pandemie speelde ook de twijfels tegen het gebruik van technologieën op veel plaatsen parten. “Ik ken het niet”, “het werkt niet”, “ik snap het niet” en “wat heb ik eraan?”. Alle argumenten om een oplossing niet te gebruiken zijn in Pharaon langsgekomen en ze waren allemaal terecht.  

Technologie kan de zorg verbeteren en ook nog efficiënter en goedkoper maken, zo weet Christiane, maar dan moet het wel worden ontwikkeld voor en met de gebruikers om met hun behoeften rekenen te houden en daar zit ‘m vaak de crux. “Ik ken het niet”, “het werkt niet”, “ik snap het niet” en “wat heb ik eraan?” is alom bekend. Een nauwe betrokkenheid van de eindgebruiker bij het ontwerp en het stap voor stap bouwen en testen van een digitale oplossing voor zorg en welzijn is noodzakelijk om deze problemen te reduceren. “Als we technologie samen met de doelgroep ontwikkelen en daarmee zorgen dat het echt aansluit bij de behoefte en waarden van gebruikers, kunnen we de acceptatie vergroten, het gebruik stimuleren en uiteindelijk effect en impact hebben”, zo heeft Christiane inmiddels geleerd uit haar vele onderzoek.  

Ontwikkeling van RegiCare

AdSysCo herkent dit goed. Nieuwe ontwikkelingen in de RegiCare-suite, zoals de mobiele toepassingen en het klantportaal, worden voor en met gebruikers ontwikkeld. Dat geldt ook voor de implementatie: actieve betrokkenheid en eigenaarschap van gebruikers is een belangrijke succesfactor. Een mooie oplossing met veel functionaliteit zomaar beschikbaar stellen zonder de eindgebruiker actief te betrekken in het hoe, het wat en het waarom schiet haar doel voorbij. “Niet de technische oplossing maar de gebruikerservaring bepaalt het succes” zegt Christiane. “Het kost wel meer tijd, maar wil je een goedkope oplossing die niet werkt of een wat duurdere oplossing die wel werkt?”, zegt zij met een knipoog. 

Zodra het onderzoek is afgerond komen we terug bij Christiane. 

Pharaon project
healthy and active ageing

Meer lezen over het Pharaon project? Neem dan een kijkje op de website van Pharaon.

Welzijn op Recept